અંતર જ્ઞાન!!

મિત્રો,

"સંતોષ-અસંતોષ માં રચનારા સમાજ માટે જ્ઞાન ના દ્વારે તાળું છે,
ઉગતા સુરજ ને છત્રી થી ઢાંકનારા સમાજ માટે તપતી સવારે પણ કાળું અંધારું છે"

પ્રકાશ આપણને માત્ર દિશા બતાવે છે, રસ્તો આપણને માત્ર માધ્યમ પૂરું પડે છે. દુનિયા માં કોઈ વસ્તુ એવી નથી જેને પામવા માટે મનુષ્ય એ પુરુષાર્થ ના કરવો પડે. પૈસા પાછળ દોડતા સમાજ માં જ્ઞાન નું મહત્વ કોઈ પ્રજ્વલિત દીવા નીચે બનેલા કાળા કુંડાળા જેટલું હોય છે જે દીવા ની જ્યોત સાથે જ જન્મે છે અને તેની સાથે જ સંધ્યા ના સુરજ ની જેમ અસ્થ થઇ જાય છે.

વાસ્તવિક અને કાલ્પનિક આ બે શબ્દો જીવન માં દરેક વ્યક્તિ ને પ્રત્યક્ષ કે પરોક્ષ રીતે હેરાન કરે છે. દુનિયામાં અમુક એવી વસ્તુઓ, ધટનાઓ બની જતી હોય છે જે પરોક્ષ રીતે આવનારી, થનારી ઘટનાઓ , પરિસ્થિતિઓ નો ખ્યાલ આપે છે. આપણા માનસ પટને વાકેફ કરે છે.જીવન માં ઘટતી દરેક ઘટના પોતાની સાથે ઘણુંબધું સાંકડી ને આવે છે. પરંતુ પરિસ્થિતિ એ ઉભા કરેલા આઘાત- પ્રત્યાઘાત ના ગુણાકાર-ભાગાકાર સમજવા માટે એક મનુષ્ય પાસે જે કઈ પણ હોય છે તે સઘળું તે ભૌતિક જીવન ને સજાવવા માં વેહ્ચી નાખે છે.

આમ જોવા જાવ તો મનુષ્ય હમેશા કત્પુટલી જેવું જીવન જીવતો આવ્યો છે, પછી એ કોઈ મહાન વ્યક્તિ હોય કે નાનકડા ગામ માં રોજી માટે દિવસ રાત મજુરી કરતો કોઈ જીંદગી થી ત્રાસેલો મજુર. મનુષ્ય નો સ્વભાવ હમેશા સરખો રેહતો નથી. દુનિયા માં ઘણી વસ્તુઓ આપણ ને પરિસ્થિતિ સમજાવે છે. જ્ઞાન ની વાત કરવા માટે હોવું જોઈએ તેટલું જ્ઞાન કદાચ મારામાં નથી પરંતુ એ ખાલીપા ને ભરવા માટે કરવા પડતા પુરુષાર્થ નું પ્રતિબિંબ ખોળી શકું એટલી શક્તિ મારી આત્મા મને આપવા સક્ષમ છે.

પ્રેમ,ઘૃણા,પાપ,વિશ્વાસ-અવિશ્વાસ; આ બધા શબ્દોની વ્યાખ્યા દરેક માણસના જીવન પર નિર્ભર કરે છે. ઘણા વ્યક્તિ ઘણી નાની ઉમર માં ઘણું બધું જોઈ લેતા, સમજી લેતા થઇ જાય છે અને ઘણા ને આખું જીવન કોઈ એક પરિસ્થિતિ નો ક્યાસ કાઢવામાં વ્યતીત કરી દેવું પડે છે.

બુદ્ધિજીવીઓ માટે કદાચ આ લેખ કોઈ નીરસ લેખકની આત્મકથાના મધ્યાહન જેવો હોઈ શકે પણ આજ સવાલ તમે તમારી આત્માને પૂછી જુવો. શું તમે કોઈ એક વસ્તુ માટે જે જ્ઞાન કે સમાજ ધરાવો છો તે પુરતી છે? આ બધી વસ્તુઓ જેતે વ્યક્તિના સંતોષ ઉપર નિર્ભર કરે છે.

સુખ અને દુખની હાથ તાલી જીલતા આ જૈવિક સમાજમાં કોઈ વસ્તુનું મૂલ્ય એક મીહ્બત્તી જેટલું જ છે. જયારે માણસને પ્રકાશ ના મળે( વૈજ્ઞાનિક પ્રકાશ/ કૃત્રિમ પ્રકાશ) ત્યારે મીહ્બત્તી ક્ષણિક દિશાસૂચક બની રહે છે, તેમ દરેક વસ્તુની નિર્ભરતા ક્ષણ માટે પણ કૈક વધારે જ હોય છે. રોજ આવનારા પરિવર્તનને વ્યર્થ સમજી બેસનારા આજના માનવ( યંત્ર-તંત્ર) પાસે જીવન તો છે પણ એને જીવવા માટે જરૂરી ધ્યેય, મહત્વાકાંક્ષા અને નિષ્ફળતા સહન કરી શકવાની શક્તિ જે ફક્ત અનાત્ર જ્ઞાન માંથી મળે છે એ નથી.

જીવન આખું સમાજ જિંદગીએ ઉભા કરેલા સવાલોના જવાબો શોધવામાં ગાળે છે અને જયારે જવાબ મળે છે ત્યારે સવાલ ના અર્થ બદલાઈ જાય છે અથવાતો સવાલ પોતે.દૈવી શક્તિ એ બનાવેલ વિશ્વ ને ભૌતિક જ્ઞાન ના બીબા માં ઢાળી દઈને જીવન આખું અસંતોષ ના ઘૂંટડા પીનારા સમાજને કહેવાતા ધર્મ-ગુરુ ની જરૂર નથી બસ અંદર સુતેલ આત્મ જ્ઞાન ને ઓળખવાની છે. ઈશ્વર છે તો બધું છે એવું સમજી લઇને જેમ મંદિર માં ગયા પછી ગમે તેવો પાપી મનુષ્ય આંખ બંધ કરી ને સામે પડેલી મૂર્તિ સિવાય આખી દુનિયા ને ભૂલી જાય છે તેમ, મન અને આત્મા ના એકીકરણ નું નામ એટલે અંતર જ્ઞાન.